Welke studie moet ik volgen?

Om rechter of kinderrechter te worden in Nederland moet je Nederlands recht gestudeerd hebben aan de universiteit. De studie duurt vier jaar. Je studeert vakken die je nodig hebt om rechter te worden. Bijvoorbeeld strafrecht en burgerlijk recht.

Als je afgestudeerd bent, ben je meester in de rechten. Je bent jurist of tegenwoordig LLM (Master of Laws). Je kunt dan heel wat kanten op wat je werk betreft. De opleiding voor rechter is de laatste tijd gemoderniseerd. Jonge juristen die twee jaar praktijkervaring in juridisch werk hebben, kunnen solliciteren voor rechter in opleiding. Er volgt dan een interne opleiding van vier jaar. In die vier jaar wordt zowel in de praktijk geleerd als via cursussen en opleidingen. Zo loopt de rechter in opleiding mee met oudere collega’s en doet werk op zittingen als griffier. Een griffier is de assistent van de rechter die opschrijft wat er tijdens zittingen gebeurt en dat netjes schriftelijk uitwerkt, zo’n uitwerking heet een proces-verbaal. Daarnaast volgt de rechter in opleiding tal van cursussen, zowel op juridisch gebied als op het gebied van het omgaan met burgers op zittingen.

Zo leer je getuigen ondervragen, om zo te ontdekken wat er gebeurd is en wie de dader is. Ook leer je vonnissen te schrijven. Een vonnis is de uitspraak van de rechter of iemand straf krijgt en welke straf.

Ook voor juristen met een ruime werkervaring van meer dan zes jaar is er de mogelijkheid om rechter te worden. Hiervoor is nodig dat zij zich aanmelden bij een speciale commissie die kijkt of zij daarvoor geschikt zijn. Nadat zij geschikt verklaard zijn volgt dan de benoeming tot rechter-plaatsvervanger. Binnen de Rechtbank krijgen deze oudere juristen dan een aangepaste opleiding. Uiteindelijk worden zij dan ook benoemd tot rechter.

De rechters worden op verzoek van de Rechtbank waar zij gaan werken benoemd door de Koning. Het is een benoeming voor het leven, maar de wet schrijft wel voor dat de rechter op zijn of haar 70ste jaar ontslag krijgt.

Tot voor kort was er één opleiding voor rechters en officieren van justitie. Dit is nu veranderd. Het Openbaar Ministerie leidt zijn officieren nu zelf op, op een manier die vergelijkbaar is met de manier waarop rechters worden opgeleid.

Rechter worden via het HBO

Ook als je niet direct een universitaire opleiding volgt is het mogelijk om rechter te worden. Als je de opleiding HBO rechten volgt, zijn er twee mogelijkheden:

• Na het afronden van je HBO propedeuse kan je worden toegelaten tot de universitaire opleiding rechten.
• Als je je gehele HBO opleiding rechten hebt afgerond, kan je via een extra schakeljaar worden toegelaten tot universitaire masteropleidingen.

Controleer altijd bij de universiteit van jouw keuze of de mogelijkheid bestaat, dit kan namelijk per locatie verschillen.